Als je als ondernemer alleen bent begonnen is het starten van een team best een stap. Want wat is het goede moment om uit te breiden? Kies je voor een freelancer of iemand in loondienst? Waar moet je op letten en voor welke valkuilen moet je oppassen? Wij hebben jouw vragen gesteld aan Mariska Wijbenga, expert op het gebied van leiderschap en teamontwikkeling, én zij heeft de antwoorden voor je.
Mariska, wanneer is het goede moment om je team uit te breiden?
‘Dit is eigenlijk vaak al sneller dan je denkt. Op het moment dat jij dingen doet die iemand beter of sneller kan, dat is eigenlijk al het punt om iemand bij je team te betrekken. Maar je moet iemand natuurlijk ook kunnen betalen. Dus mijn advies is: zodra je een vaste inkomensstroom hebt, neem dan zo snel mogelijk iemand erbij om uit handen te nemen wat jij niet leuk vindt of niet zou moeten doen. Dan kan je sneller groeien met je bedrijf en jij kunt je echt focussen op waar jij het meeste toegevoegde waarde hebt.’
‘Moet ik op zoek naar een freelancer of iemand in loondienst nemen?’ Dat is een vraag die we veel voorbij zien komen. Wat is jouw antwoord op die vraag?
‘Dat ligt er aan wat je wilt en ook wat voor soort bedrijf je hebt. Heb je piekmomenten in je business? Is de werkhoeveelheid seizoensafhankelijk? Hoeveel uren werk heb je voor iemand? Hoeveel omzet maak je al?
Je hebt veel verschillende (flexibele) arbeidsvormen. Denk aan freelance, 0-uren contract, tijdelijk contract, vast contract of payrolling. Allemaal hebben ze voor- en nadelen. Kijk dus goed naar je bedrijf. Wat past nu het beste? Waar wil je naartoe met je bedrijf? Wie heb je nodig? Welk risico wil je lopen?
Zorg dat je deze dingen en de voor- en nadelen van de arbeidsvormen goed inzichtelijk hebt en maak dan een bewuste keuze. Kom je er zelf niet helemaal uit, neem dan even contact op met een arbeidsrechtadvocaat.’
Hoe trek je de beste mensen aan voor je team?
‘Door jezelf goed te kennen en precies te weten wie je nodig hebt! Hier begint het allemaal. Als je weet wat je eigen talenten zijn en waar je energie van krijgt, dan weet je dus welke werkzaamheden je vooral zelf moet doen.
Tegelijkertijd weet je ook wat je allemaal niet meer moet doen, namelijk alles wat overblijft. Dit kun je automatiseren of uitbesteden aan mensen die hierin beter zijn dan jij. Ga je deze mensen werven zorg dan dat je van te voren goed nagedacht hebt over wat voor iemand je precies zoekt. Doe dit uitgebreid.
Neem mensen niet alleen aan op skills, maar kijk juist ook wat voor persoonlijkheid je nodig hebt. Maak dus een uitgebreid profiel van deze ‘superstar’ en verwerk dit uiteindelijk in een vacature. Je zult zien dat je dan alleen de juiste, beste mensen aantrekt. Dat is precies wat je wilt.’
Wat is de grootste valkuil voor ondernemers die hun team willen uitbreiden? Met andere woorden: waar moeten ze voor oppassen?
‘Om zomaar mensen aan te nemen én dat ze zich niet verdiepen in leiderschap. Dit zie je vaak mis gaan bij scale-ups. Ze groeien snel, nemen vlug mensen aan en verdiepen zich als ondernemer niet in de nieuwe verantwoordelijkheid die ze er ook bij krijgen, namelijk die van het leiden van een team.
Als je nog nooit leiding hebt gegeven, dan is het niet zo gek dat dit een uitdaging is en je je hierin nog moet ontwikkelen. Geef dat de tijd. Besteed er aandacht aan, want dat is pure winst. Als het in je team goed draait, kan je alleen maar winnen.
Mijn advies is om vroegtijdig stil te staan bij je leidinggevende rol en bewust keuzes te maken hoe je je team wilt leiden en wat voor cultuur je wilt creëren. Daarmee voorkom je ellende en onnodige kosten. Het hoort gewoon bij de verder professionalisering van je bedrijf en van jezelf. Het is een andere rol die je erbij krijgt. Hoe beter je weet wat werkt en niet werkt, hoe beter het in je team werkt. Dit zie je dus ook terug in de resultaten van je bedrijf.’
Wat is volgens jou cruciaal om succesvol te zijn als team?
‘Er zijn een aantal factoren die belangrijk zijn. Maar het begint bij veiligheid en vertrouwen. Als dat er niet is, dan zal je team nooit optimaal presteren. Sterker nog, je krijgt slechts het minimale. Dat is natuurlijk zonde. Buiten dat mensen in je team dan niet betrokken en productief zijn, zal er ook veel wantrouwen en frustratie zijn. Het kost iedereen veel energie en dat is niet wat je wilt.
Je wilt juist een team waar je met een gerust hart werk aan kan overlaten en dat je weet dat je bedrijf ook doordraait zonder jou. Dat je lekker op vakantie kunt en je geen zorgen hoeft te maken. Een team dat verantwoordelijkheid neemt, proactief meedenkt, verbetert en je klanten als geen ander begrijpt.
Het begint bij vertrouwen en veiligheid. En daar heb je als leidinggevende een belangrijke rol in om dat te creëren. Als dit in de basis niet in orde is, gaat het nooit lopen in je team.’
Wat is de vraag die ondernemers het meest aan jou stellen? En wat is jouw antwoord daarop?
‘Een aantal vragen komt regelmatig terug, maar een van de vragen die ik regelmatig krijg, is: ‘Ik heb inmiddels een team, maar ik heb het zelf nog steeds zo druk. Wat gaat er niet goed?’
Dit heeft alles te maken met de manier van aansturen en veelal met durven loslaten. Dat vindt nog niet elke ondernemer even makkelijk, zeker omdat hun bedrijf hun kindje is en klanten hun dierbaar zijn. Als je op een gegeven moment in de volgende fase bent beland met je bedrijf zul je een aantal dingen anders moeten gaan doen. Anders frustreer je de groei van je bedrijf en ook je team. Zonde natuurlijk.
Leer loslaten terwijl het wel in control voelt. Leer op een andere manier denken en werken en je zult zien dat het dan een stuk makkelijker wordt.’
Over Mariska Wijbenga van
Purple. with a purpose
‘Mijn naam is Mariska Wijbenga. Ik ben organisatiepsycholoog en expert op het gebied van leiderschap en teamontwikkeling. Ik help ondernemers om een sterk team te bouwen en te houden, zodat ze het zelf makkelijker krijgen, weer de ruimte hebben om te doen wat ze het liefste doen, hun omzet blijft groeien en ze ook nog eens een fantastische werkgever zijn om voor te werken. Op 1 januari 2016 ben ik gestart met Purple. leiderschapsontwikkeling, dit is echt uitgegroeid tot leiderschapscoaching voor ondernemers. Mijn missie is om zoveel mogelijk ondernemers zakelijk leiderschap te leren pakken op een manier die bij hun past, waardoor ze veel meer kunnen bereiken en meer uit hun team kunnen halen. Ik heb de ambitie om mijn bedrijf verder te laten groeien en duizenden (vrouwelijke) ondernemers te kunnen helpen. Ik wil mijn kinderen meegeven dat als je ergens in gelooft je er voor moet gaan, hoe moeilijk het soms ook is. Er is altijd weer een oplossing. En hoe tof is als je uiteindelijk neerzet waar je van gedroomd hebt?’
Regelmatig geeft Mariska gratis online trainingen en workshops
vol tips en inspiratie over het vormen en upgraden van je team.